Vào đầu thập niên 1980, AIDS dường như là căn bệnh của những người đồng tính nam. Nhưng vào thời điểm virus HIV được xác định vài năm sau đó, nỗi sợ rằng tình dục, dù là đồng tính hay dị tính, sẽ giết chết hàng triệu người đã làm mọi cuộc thảo luận về chủ đề này trở nên nghiêm trọng. Đời sống tình dục của người Mỹ dường như sẽ trải qua một sự thay đổi lớn.

Bối cảnh tình dục trước khi AIDS xuất hiện thường gắn liền với ma túy và vũ trường; các hộp đêm ở New York là nơi ghé thăm của các ngôi sao điện ảnh, những người nổi tiếng và tầng lớp “ăn chơi”. Sau đó, AIDS xuất hiện. Nhưng câu chuyện về các vũ trường và hộp đêm là không đủ để miêu tả bức tranh toàn cảnh lúc bấy giờ. Phần lớn người Mỹ không có “tình một đêm” ở các tụ điểm “ăn chơi” hay đến các quán bar dành cho người đồng tính. Nhưng AIDS, hay chính xác hơn là những cuộc trò chuyện về AIDS, có mặt ở khắp mọi nơi từ các trang bìa tạp chí quốc gia đến các cuộc họp hội đồng nhà trường ở các thị trấn hẻo lánh.

Vì vậy, các cuộc trò chuyện về tình dục đã thay đổi, ít nhất là trong khoảng thời gian đó. Các cặp đôi nói chuyện về tình dục ngay từ lần hẹn hò thứ hai. Đi xét nghiệm các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục đã trở thành một nghi thức hẹn hò. Bao cao su đã biến thành một phụ kiện thời trang. Sự thay đổi quan trọng nhất trong cuộc trò chuyện về AIDS là ở các trường học lớn. “Trước khi AIDS xuất hiện, chúng tôi còn tranh luận về việc có nên giáo dục các em về tình dục hay không,” theo Martha Kempner, phó chủ tịch của Hội đồng Giáo dục và Thông tin về Tình dục Hoa Kỳ (SIECUS). AIDS đã thay đổi hoàn toàn điều đó.

Bao cao su trong lớp học

Theo khảo sát của chính phủ Mỹ, vào năm 1982, khoảng 47% thanh thiếu niên từ 15 đến 19 tuổi đã có quan hệ tình dục. Đến năm 1990, 55% cho biết họ đã có. Nhưng từ năm 1990 tỉ lệ này đã giảm xuống mức 1982 và thanh thiếu niên có quan hệ tình dục sử dụng bao cao su thường xuyên hơn trước đây. Nhưng kết quả đó là nhờ giáo dục giới tính tổng thể, không phải trực tiếp do nỗi sợ về AIDS. Trên thực tế, khi thời gian trôi qua và khi thuốc kháng virus giữ cho người nhiễm HIV sống bình thường trong nhiều năm, bóng ma của AIDS không còn quá đáng sợ đối với thanh thiếu niên như trước đây.

“Tôi nghĩ rằng họ quan tâm đến các STD khác nhiều hơn là HIV”, ông Douglas Kirby, nhà nghiên cứu khoa học của ETR Associates, một tổ chức phi lợi nhuận tạo ra các chương trình giáo dục giới tính. “Khi được hỏi tại sao họ sử dụng bao cao su hay tại sao họ không quan hệ tình dục, thì khoảng một phần ba thanh thiếu niên lo sợ về việc mang thai, một phần ba lo sợ về các STD khác, và khoảng một phần ba có lo lắng về HIV.”

Các chuyên gia này cho rằng các chương trình giáo dục giới tính sau khi đại dịch AIDS bùng phát có thể đã giúp cho việc chuyển đổi hành vi tình dục ở những người trẻ tuổi. Họ nói, thanh thiếu niên bây giờ có thể bắt đầu với quan hệ tình dục bằng miệng thay vì quan hệ tình dục xâm nhập như một cách để tránh các STD mà họ được học ở trường.

“Sự thay đổi hành vi này như một sự phản ánh lại phương pháp chúng tôi đã giảng dạy ở các chương trình giáo dục giới tính,” theo lời Debra Hauser, phó chủ tịch của Advocates for Youth, một nhóm giáo dục phát triển các chương trình giảng dạy về sức khỏe. “Nếu bạn nói rằng có nguy cơ cao khi QHTD xâm nhập và quan hệ tình dục bằng miệng có nguy cơ thấp hơn, thì nếu bạn có QHTD, bạn sẽ chọn hành vi có nguy cơ thấp hơn. Và trong các trường học chú trọng việc kiêng khem QHTD, việc giữ gìn trinh tiết được coi là quan trọng hơn cả.”

Những nỗi lo lắng “ngắn ngủi”

Đối với người Mỹ đã trưởng thành, những thay đổi này không được dài lâu. Vào năm 1992, Edward Laumann, một nhà nhân khẩu học của Đại học Chicago, đã thực hiện một cuộc khảo sát lớn về tình dục ở Mỹ. Khoảng 30% người tham gia cho biết họ đã có những thay đổi trong QHTD để đối phó với dịch AIDS. Laumann nghĩ rằng con số này hiện nay phải thấp hơn nhiều, vì nỗi sợ hãi đại dịch AIDS đã lắng xuống. Tuy nhiên cũng theo các chuyên gia này, một số nhóm người, đặc biệt là phụ nữ nghèo, phụ nữ dân tộc thiểu số, nam giới quan hệ tình dục với nam giới và những người lạm dụng ma túy vẫn phải đối mặt với nguy cơ nhiễm HIV cao.

Một cuộc khảo sát gần đây về nhóm mại dâm nam trẻ tuổi ở San Francisco có sử dụng ma túy đường tiêm chích cho thấy 12% bị nhiễm HIV. Nhưng 42% trong số họ không biết tình trạng nhiễm HIV của mình, và chưa đến một nửa trong số tất cả những người tham gia khảo sát sử dụng bao cao su thường xuyên. “Có vẻ như dịch bệnh HIV đang quay trở lại ở những người trẻ tuổi ở California. Nhìn chung, những người ít phản hồi nhất là những người có nguy cơ nhiễm cao nhất,” theo giáo sư Laumann.

Việc sử dụng ma túy đá cũng đã khiến HIV và các bệnh STD khác gia tăng ở cả người có QHTD dị tính và QHTD đồng tính. “Đó là nhóm người mà chúng tôi thấy đang có nhiều những ca nhiễm mới”, Eli Coleman, giám đốc chương trình giáo dục giới tính tại Đại học Minnesota nói. “Ma túy đá là một loại ma túy giúp ‘tăng cường’ hoạt động tình dục mạnh đến nỗi mà khi sử dụng mọi người thường sẽ không nghĩ đến tình dục an toàn.” Và vậy là, sau nhiều năm lo lắng sợ hãi về đại dịch AIDS, hầu hết người Mỹ hiện nay đang sống như trước khi đại dịch AIDS xuất hiện.

Điều đó sẽ không gây ngạc nhiên khi bạn nhìn lại lịch sử. Trong cả hai cuộc chiến tranh thế giới, việc nhiễm các STD là nguyên nhân hàng đầu sự vắng mặt của binh lính trong các nhiệm vụ quân sự. Dịch bệnh STD lan rộng vào những năm 1920 đến nỗi tướng John Pershing gửi một thông điệp trên radio tới toàn thể người dân Mỹ, yêu cầu họ sử dụng bao cao su và đi xét nghiệm. Tuy vậy nỗi sợ bệnh tật dường như không thể làm giảm ham muốn tình dục lâu dài.