Trải nghiệm thời thơ ấu, cả tích cực và tiêu cực, đều hình thành niềm tin và hành vi của chúng ta trong quá trình lớn lên. Vì vậy, không có gì ngạc nhiên khi những chấn thương tâm lý thuở nhỏ có thể tác động sâu sắc đến các quyết định của một người khi họ đối diện những trải nghiệm mới của thế giới hậu tuổi thơ, bao gồm các mối quan hệ tình yêu và tình dục.

Ảnh: Hanna Barczyk

Bài viết này tập trung phân tích mối liên hệ giữa hai loại trải nghiệm tiêu cực thời thơ ấu, bao gồm việc bị lạm dụng và bị bỏ mặc, và các hành vi nguy cơ trong tình dục của một cá nhân.

Mối liên hệ qua những con số

Một báo cáo phân tích tổng hợp từ 19 nghiên cứu được công bố từ năm 1990 đến 2018, với 74.557 người tham gia đến từ 5 châu lục, đăng trên Tạp chí Quốc tế về Nghiên cứu Môi trường và Sức khỏe Cộng đồng đã cho thấy một số phát hiện quan trọng:

 

Thứ nhất, trải nghiệm bị lạm dụng và bỏ mặc có thể gia tăng nguy cơ quan hệ tình dục sớm (gấp 2,22 lần), có nhiều bạn tình (gấp 2,22 lần), hoạt động mại dâm (gấp 3,05 lần) và quan hệ tình dục không an toàn (gấp 1,59).

Thứ hai, các trải nghiệm thời thơ ấu khác nhau làm gia tăng các hành vi nguy cơ trong tình dục ở các mức độ khác nhau. Ví dụ, việc bị lạm dụng tình dục, bị lạm dụng về cảm xúc và bị bỏ mặc lần lượt làm gia tăng nguy cơ quan hệ tình dục sớm gấp 3,59 lần, 1,72 lần và 1,58 lần.

Trải nghiệm bị lạm dụng thời thơ ấu và xu hướng tình dục khi trưởng thành

“Những người đàn ông nghiện tình dục có khả năng cao đã từng bị chấn thương tâm lý trong thời thơ ấu, khoảng 72% đàn ông nghiện tình dục nói rằng họ bị lạm dụng thể chất, trong khi 81% khẳng định đã bị lạm dụng tình dục.”, theo Tiến sĩ Patrick Carnes, tác giả của The Betrayal Bond.

Ảnh: creativemarket.com

Nhiều nghiên cứu cho thấy việc bị lạm dụng trong thời thơ ấu của một người có mối tương quan chặt chẽ với nhận thức không lành mạnh về tình dục, sự gần gũi và các mối quan hệ. Từ đó, họ có thể những xu hướng tình dục khác nhau. Có người tìm cách né tránh, trong khi những người khác phản ứng bằng việc có rất nhiều các bạn tình ngắn hạn, thực hiện các hành vi tình dục có nhiều rủi ro, nghiện các nội dung khiêu dâm hoặc thường xuyên ngoại tình.

Trên thực tế, việc bị lạm dụng tình dục khi còn nhỏ thường kích hoạt các đường dẫn truyền thần kinh liên quan đến sự kích thích ham muốn tình dục trong não bộ. Điều này có thể gây hại vì trẻ chưa phát triển cấu trúc để xử lý cách loại kích thích này một cách phù hợp. Khi kích thích ham muốn tình dục xảy ra ở độ tuổi mà một người đủ trưởng thành, nó sẽ giúp họ phát triển một quan điểm lành mạnh về sự gần gũi và tình dục. Nhưng khi nó xảy ra trước độ tuổi trưởng thành, những đường dẫn truyền thần kinh sẽ liên kết với những cảm xúc tiêu cực như sự xấu hổ, cảm giác bị phản bội hoặc bất lực. Nhiều bằng chứng cho thấy những cảm xúc này có thể làm giảm nhận thức về các hành vi bảo vệ, đặc biệt là sử dụng biện pháp tránh thai.

Ảnh: teenvogue.com

Bên cạnh đó, trải nghiệm bị lạm dục thời thơ ấu có thể làm sai lệch nhận thức của một người về giá trị bản thân, mục đích sống hoặc động lực trong các mối quan hệ. Cụ thể, một số người bị lạm dụng tình dục nhiều tới mức họ cho rằng năng lực tình dục mang lại giá trị cho bản thân họ và là điều duy nhất mang lại sự hài lòng cho người khác. Điều này khiến nạn nhân dễ có các quyết định tình dục rủi ro trong thời kỳ niên thiếu hoặc trưởng thành.

Hơn nữa, những người có tiền sử bị lạm dụng về thể chất có thể sử dụng rượu hoặc ma tuý để đối phó với các tổn thương ấu thơ. Một nghiên cứu ở Hoa Kỳ cho thấy 28% thanh thiếu niên bị lạm dụng thể chất đã sử dụng ma túy so với 14% thanh thiếu niên không bị lạm dụng (Perkins & Jones, 2004). So với 22% nhóm không lạm dụng, 36% thanh thiếu niên bị lạm dụng thể chất cũng có mức độ sử dụng rượu cao. Việc này có thể dẫn đến nguy cơ cao thực hiện các hành vi tình dục không lành mạnh.

 

Nỗi sợ bị bỏ rơi và nỗ lực để có được mối quan hệ thân mật

“Tất nhiên, cũng có những trường hợp người trẻ lao vào tình dục như một hệ quả của sự cô đơn, bị gia đình bỏ rơi. Họ tìm tới yêu đương chóng vánh và tình dục như một sự chạy trốn.“, TS Đặng Hoàng Giang, tác giả cuốn sách “Tìm mình trong thế giới hậu tuổi thơ” chia sẻ.

Ảnh: additute.com

Những người có trải nghiệm bị bỏ mặc có xu hướng nỗ lực để có được mối quan hệ thân mật bằng mọi giá, kể cả đánh đổi bằng những hành vi tình dục mang tính rủi ro cao. Bởi lớn lên trong tình trạng bị bỏ bê, không có thành viên nào trong gia đình từng khiến họ cảm thấy quan trọng và được yêu thương, những đứa trẻ ấy mang trong mình sự thiếu thốn tình cảm và khao khát được yêu thương từ người khác. Họ tìm đến các mối quan hệ để tìm lại cảm giác gần gũi và thân mật. Tuy nhiên, điều này khá nguy hiểm vì ngay cả trong trường hợp bị lạm dụng trong mối quan hệ, họ vẫn bị nhầm tưởng đó là biểu hiện của sự quan tâm và yêu thương. Điều này tạo thành một vòng tròn luẩn quẩn độc hại, khi nạn nhân không nhận ra sự lạm dụng mà họ đang trải qua.

Bên cạnh đó, vì bị bỏ mặc về thể chất, những người này không được giáo dục đầy đủ và không có sự chuẩn bị để bảo vệ bản thân, họ có thể đánh giá thấp những rủi ro liên quan và thực hiện quan hệ tình dục không lành mạnh.

Chúng ta có thể làm gì?

“Tôi được phỏng vấn trong một căn phòng tối, đèn chỉ chiếu vào hai bàn tay co cụm. Rồi trước hàng triệu khán giả, tôi kể về sang chấn thơ bé, về cả một tuổi niên thiếu vừa giấu diếm nỗi đau, vừa phải đối mặt với những tấn công tình dục diễn ra thường xuyên.

…

Hành trình vượt sang chấn của tôi cũng nhiều may mắn. Tôi luôn tìm được sự thanh thản nhờ vào trị liệu, qua việc chia sẻ với những người thân, bạn bè luôn thương yêu. Tôi cảm thấy an toàn trong tình dục nhờ có những bạn tình tôn trọng và thấu hiểu. Nỗi đau buồn vẫn còn, nhưng sang chấn tuổi thơ không còn định nghĩa tôi nữa.”, chia sẻ của một nạn nhân bị xâm hại tình dục.

Ảnh: istock/Yelyzaveta Matiushenko

Hành trình để đối diện và xoa dịu các tổn thương thời thơ ấu chưa từng đơn giản và dễ dàng. Dẫu vậy, bạn có thể bắt đầu hành trình này bằng việc dành thời gian kết nối với bản thân, chia sẻ với những người mà bạn tin tưởng và tìm kiếm sự trợ giúp khi cần thiết.

Tài liệu tham khảo:

1. Wang, Z.-Y.; Hu, M.; Yu, T.-L.; Yang, J. The Relationship between Childhood Maltreatment and Risky Sexual Behaviors: A Meta-Analysis. Int. J. Environ. Res. Public Health 2019, 16, 3666. https://doi.org/10.3390/ijerph16193666

2. Sex, Trauma, and The Brain: The Neurobiology of Sex Addiction: https://beginagaininstitute.com/blog/sex-trauma-and-the-brain-the-neurobiology-of-sex-addiction/

3. The impact of Childhood sexual abuse on adult sexuality: https://gentlepathmeadows.com/the-impact-of-childhood-sexual-abuse-on-adult-sexuality/